Wat er verandert aan ons stadion en waarom: de belangrijkste vragen
Waar de meeste stadions publieksvriendelijker worden, verandert Willem II het uitvak in een bunker en liggen de metershoge draaihekken voor eigen supporters al klaar. Als de verbouwing klaar is, loop je straks (seizoen 2024-2025) naar de tribune via de gracht. In het geval van de King Side: de gracht onder het uitvak. Een gracht die dus ook niet meer te gebruiken is om de King Side uit te breiden (terwijl er al jaren een wachtrij is).
Wat verandert er en waarom? Op die vragen proberen we antwoorden te krijgen. Dat lijkt eenvoudig, maar dat is het niet altijd. De gemeente Tilburg heeft enkele vragen beantwoord, daar bleek een beroep op de Wet Open Overheid (WOO) uiteindelijk niet voor nodig.
Willem II beantwoordt vragen van supporters liever zo min mogelijk en verwijst naar de Clubraad. Na een petitie ondertekend door 4.000 supporters kwam Willem II in november met een verklaring.
Samenvatting: de plannen blijven zoals ze zijn, en als je wil weten waarom dan kun je de verklaring gewoon nóg een keer lezen.
Sommige vragen over het stadion zijn nog altijd niet volledig beantwoord. Mocht je zelf beleidsstukken hebben waaruit blijkt waarop de plannen voor het stadion daadwerkelijk gebaseerd zijn, laat het ons weten: redactie@tilbo.com of redactie@sjel.online
De belangrijkste vragen op een rij.
Vraag 1: Welke veiligheidseisen stelt Willem II aan het stadion? En aan welke veiligheidseisen moet het van overheidswege voldoen?
Als het aan de gemeente Tilburg ligt? ‘Geldende wet- en regelgeving, zoals bouw- en brandveiligheid’, laat een woordvoerder weten. Verder valt vermaak zoals voetbal onder toezicht van de burgemeester, dat staat in de Gemeentewet. Verder stellen (inter)nationale voetbalbonden eisen stellen – en waarvoor ook een veiligheidsverklaring afgegeven dient te worden – en waar zogenaamde ‘best practices’ voor opgesteld zijn.
Zowel de gemeente als Willem II hebben hiervoor het adviesbureau The Stadium Consultancy om advies gevraagd, antwoordt de gemeente.
De eigenaar van het stadion moet erop toezien dat de constructie veilig is. De eigenaar van het stadion, dat is nu dus Willem II.
Volgens Willem II had de gemeente Tilburg trouwens wel meer eisen. Dat staat dus niet in stukken van de gemeente Tilburg, maar dat beweert Willem II in de verklaring op de eigen website.
Volgens Willem II heeft de gemeente Tilburg geëist dat Willem II ‘overcrowding’ (te veel personen op tribunes) voorkomt.
En een beter toezicht op personen die ongewenste voorwerpen het stadion inbrengen. En ‘het wegnemen van zichtlijnen tussen thuis- en uitpubliek’ (lees: verbunkeren van het uitvak). En ‘de onrustige situatie in en rondom het bezoekersvak verbeteren’ (lees: verbunkeren van het uitvak). En er moest extra werkruimte en faciliteiten in de commandokamer voor de veiligheidsdiensten.
Vraag 2: Van wie is de eis dat de ingangen van het stadion verplaatst worden van de huidige ingangen naar de hoeken van het stadion (onder vak D, K, P en O)?
Goeie vraag. Niet van de gemeente Tilburg in ieder geval. Die beantwoordt de vraag of die eis van de gemeente afkomt, met een kort, compact maar glashelder: ‘nee.’ Het idee lijkt voort te komen uit het rapport van The Stadium Consultancy. Dat heeft drie scneario’s geschetst. Is het een eis? Nee. Maar de verbouwing die Willem II doorvoert, lijkt neer te komen op één van die drie scenario’s. Andere scenario’s zijn verder niet onderzocht, zie vraag 8.
Volgens Willem II heeft het verplaatsen van de ingangen ‘ veel voordelen voor de Willem II-supporters’. Welke voordelen dat precies zijn, wordt niet heel duidelijk uitgelegd, maar Willem II lijkt te doelen op het feit dat er extra horecapunten en toiletten komen.
Vraag 3: In hoeverre zijn mogelijkheden voor uitbreiding van de stadioncapaciteit meegenomen in de gesprekken tussen de gemeente en de club? Zo ja, welke mogelijkheden zijn er besproken of uitgesloten? Zo nee, waarom niet?
Daar is volgens de gemeente Tilburg in 2017 en 2019 over gesproken, en dat is vastgelegd in een overeenkomst. Daarin komt het woord capaciteit trouwens niet voor. Wat er trouwens wel in staat, is dat ‘zoveel mogelijk rekening zal worden gehouden met het behoud en de verbetering van de gastvrijheid en het comfort voor de supporters’. Goed. Hier vind je die overeenkomst.
Vraag 4: Is het toegestaan voor Wilem II om gebruik te maken van lage tourniquets?
Nee, antwoordt de gemeente Tilburg. ‘In internationale richtlijnen is het uitgangspunt opgenomen dat toegangscontrole plaatsvindt via ‘manshoge tourniquets’ om ongewenste toegang te voorkomen.’ Nieuwe vraag, dus: welke internationale richtlijnen? En wat is manshoog? En hoe kan het dat lagere tourniquets bij andere clubs kennelijk wel zijn toegestaan? Mocht je de antwoorden daarop kennen, laat het ons weten.
Vraag 5: Willem II heeft al vaker gesproken met de gemeente over een uitbreiding van het stadion. In de huidige fasering liggen de plannen voor uitbreiding én safe standing volledig in de ijskast. Wanneer is het plan veranderd van uitbreiding naar vooral aanpassingen voor veiligheid? Wie was hier de initiator van?
Even uitleggen: safe standing betekent, plat gezegd, staanplaatsen. Er is ‘onzekerheid’ over ‘aanpassingen’ van KNVB-richtlijnen over het aantal personen dat per vierkante meter op een tribune mag staan, schrijft de gemeente in een stuk van afgelopen juli. En de bouwkosten lopen op. Baalt Willem II van, staat in datzelfde stuk. Tilburg laat de verplichting van safe standing vallen, en spreekt met Willem II af dat de club zich houdt aan de KNVB-richtlijnen en het Bouwbesluit.
Vraag 6: Er hangen meerdere nieuwe camera’s in en rondom het stadion. Wat voor camera’s zijn dit? Wie heeft om de komst van deze camera’s gevraagd? En waarom?
Het camerasysteem is volgens de gemeente Tilburg onderdeel van een veiligheidsproject waar Willem II en Tilburg ‘overeenstemming’ over hebben. Verder zijn er de licentie-eisen van de KNVB, die de woordvoerder van de gemeente Tilburg voor het overzicht nog even deelt. Die eisen komen er op neer dat ‘de licentiehouder’ (Willem II dus) een vaste video-installatie in het stadion moet hebben. Alle toeschouwersvakken, plekken waar gefouilleerd wordt, toegang tot het stadion en het stadionplein moeten ‘kwalitatief’ goed in beeld worden gebracht.
Dan kun je je nog afvragen: wat betekent dat dan, kwalitatief goed in beeld brengen? Welnu: je moet iemand op basis van gezichtskenmerken kunnen herkennen. Dat komt neer op 130-170 pixels per meter voor ieder stoeltje in het stadion. Kleur, alstublieft.
Minstens twee camerás moeten permanent op het uitvak gericht zijn. Eentje moet er kunnen inzoomen op specifieke situaties in het vak, terwijl de andere camera overzicht houdt. Vrij vertaald: als er iemand een koelkast de gracht in keilt, moet de video-installatie daarop kunnen inzoomen. Een andere camera moet ondertussen het hele uitvak blijven filmen. Deze aanpak geldt trouwens ook voor ‘de vakken met de fanatieke supporters van het thuisspelende team’. Daarmee zal de KNVB wel KingSide en vak E bedoelen.
Vraag 7: Er zijn veel aanpassingen gedaan aan het uitvak. Folie op de ramen van het uitvak. Plexiglas wanden met dikke stalen balken die het zicht van de uitsupporters belemmeren. Wie heeft dit gewild en waarom? En: hoe verhoudt zich dit tot de deelneming van de gemeente aan “Toegankelijk, gastvrij en veilig voetbal in 2020”? De stad heeft zich in dat plan gecommitteerd aan “goed gastheerschap”.
Confrontaties tussen moeten zoveel mogelijk voorkomen worden door ‘zicht- en contactmomenten tussen uit- en thuispubliek te beperken’, zegt een woordvoerder van de gemeente Tilburg. ‘De uitvoering daarvan is aan Willem II.’
Oh ja, en als Willem II het niet doet, doet de gemeente het op kosten van Willem II.
Vraag 8: Over dat belangrijke rapport, het rapport van Stadium consultancy. In stukken van de gemeente wordt hiernaar verwezen in argumenten voor verschillende stadionaanpassingen. Zou u ons dat alstublieft kunnen toesturen?
Ook hier een overzichtelijk antwoord: nee. Nou ja:
“Op dit document is geheimhouding opgelegd door de gemeenteraad en deze geheimhouding kan op dit moment, vanwege de fasering in de werkzaamheden, niet opgeheven worden.”
Is er (behalve Stadium Consultancy) extern advies gevraagd, of gekeken naar andere clubs? Waarom wel/niet?
Nee dus, laat de gemeente Tilburg weten.
“The Stadium Consultancy is een gerenommeerd adviesbureau op dit vlak en heeft adviezen uitgebracht op basis van best practices, richtlijnen en ervaringen in andere stadions. Zij zijn gezamenlijk ingehuurd door Willem II en de gemeente en op dit moment, na de verkoop, zijn zij als adviseur aan Willem II verbonden.”
Vraag 9: Is het binnen de veiligheidseisen van de gemeente toegestaan de KingSide uit te breiden? En zo nee, waarom niet?
Capaciteitsuitbreiding hangt samen met de exploitatie van het stadion door Willem II, zegt de gemeente Tilburg. “Dat is dus aan Willem II.” Willem II laat in een verklaring op de eigen website zoals inmiddels bekend weten dat uitbreiden via de gracht niet kan omdat de gracht nodig is als vluchtroute. Wie dat heeft bepaald, of dat bijvoorbeeld de gemeente Tilburg is (kastje > muur), staat daar niet bij.
Opvallend: het rapport van the Stadium Consultancy beschrijft dat de gracht ‘slechts een secundaire vluchtroute’ is. Evacuatie via de gracht wordt zelfs ‘omslachtig’ genoemd, omdat je eerst naar beneden moet, en daarna via de hoeken van het stadion weer naar boven. De gracht ‘draagt niet bij aan verbetering van evacuatietijden’.
De evacuatietijd van het stadion is volgens Stadium consultancy nu zelfs LAGER dan internationale richtlijnen van de UEFA. Ajax, PSV, FC Groningen, Vitesse, Go Ahead Eagles, Heracles Almelo, PEC Zwolle en Excelsior ’tonen aan dat een stadion met tribunes dicht op het veld zonder gracht of hoge hekwerken tot een veilige en wenselijke situatie kan leiden’. Het komt de ‘wedstrijdbeleving ten goede’ en is een mogelijkheid de capaciteit uit te breiden.
Staat dus in het onderzoek waarop Willem II zegt de plannen te baseren.
Ondertussen wil Willem II de King Side dus niet uitbreiden in de gracht. “Een mogelijkheid die wel kan worden onderzocht is uitbreiding van de KingSide richting de hoek bij vak P. Daarover gaan we met de betrokken supporters in gesprek.”
Vraag 10: Vanuit welke dreigingsanalyse is het huidige scenario bepaald?
Dat zijn verschillende analyses, laat de gemeente Tilburg weten. Maar het gaat onder meer om een informatienota uit 2016 en een studie uit 2017. Dat stuk uit 2016 kwam er na ongeregeldheden rond de wedstrijd tegen Feyenoord dat jaar. Het was de wedstrijd waarbij onder meer een man de gracht in werd gegooid. Er staat onder meer in dat de politie vraagtekens plaatst bij de veiligheid in het stadion, omdat 100 procent controle van de harde kern niet mogelijk is door de ‘zeer open’ structuur van het stadion.
‘Het open karakter wordt zeer gewaardeerd door de bezoekers maar heeft door de jaren heen ook bewezen dat de veiligheid hierdoor onvoldoende gegarandeerd kan worden. Alle ingangen geven toegang tot het hele stadion.’ Voor betere veiligheid, wil de politie ’toezicht op de specifieke doelgroep’.
Vrij vertaald: de tien tot dertig ingehuurde beveiligingsmedewerkers fouilleren bij de ingangen ter hoogte van de King Side en vak E. Als je die wil ontlopen, kun je ook bij een van de andere ingangen naar binnen.
Oh ja, uit welke individuen ‘de specifieke doelgroep’ bestaat en hoe groot die doelgroep is, dat staat er niet bij.